Aparat ortodontyczny – co trzeba wiedzieć?

Zastanawiasz się, co trzeba wiedzieć na temat aparatu ortodontycznego, zanim zdecydujesz się na leczenie? Na pewno ważne jest, żeby w tym czasie zwrócić szczególną uwagę na regularne wizyty u ortodonty i opiekę stomatologiczną oraz na higienę jamy ustnej. Poniżej, odpowiadając na często zadawane pytania, spróbujemy Ci przybliżyć zagadnienia, które mogą ulec pewnej modyfikacji bądź wymagają szczególnej uwagi podczas noszenia aparatu.

Spis treści:
Przydatna wiedza
Ograniczenia w rodzaju spożywanych pokarmów
Co jeszcze warto wiedzieć?
Jak szczotkować zęby?
Wizyty u dentysty

Co trzeba wiedzieć na temat aparatu ortodontycznego?

Jedną z rzeczy, jakie trzeba wiedzieć przed rozpoczęciem leczenia jest to, czy noszenie aparatu ortodontycznego bardzo zmieni tryb życia?
Otóż nie, noszenie aparatu nie wymusi zasadniczych zmian w tym, jak spędzasz czas. Nadal możesz uprawiać ulubiony sport, chociaż przy niektórych dyscyplinach zalecamy noszenie ochraniacza na zęby. Muzycy na ogół nadal są w stanie grać na swoich instrumentach tak samo jak wcześniej, tylko po założeniu aparatu ortodontycznego mogą potrzebować krótkiego okresu adaptacji.

Czy są jakieś ograniczenia w rodzaju spożywanych pokarmów?

Aparat ortodontyczny jest ciałem obcym w jamie ustnej, nakładającym na pacjenta pewne ograniczenia dotyczące diety. Żeby zapobiec jego uszkodzeniu i utrudnieniom w utrzymaniu higieny, należy unikać pewnych rodzajów pokarmów lub spożywać je ze szczególną ostrożnością. Należą do nich:
– twarde jedzenie, takie jak.: orzechy (np. migdały, orzechy laskowe), twarde cukierki (np. landrynki, toffi), surowe twarde warzywa (np. marchewki) – lepiej kroić na małe kawałki lub gotować,
– lepkie i kleiste pokarmy typu guma do żucia, karmelki i inne ciągnące się słodycze, suszone owoce (np. rodzynki, suszone śliwki), twarde pieczywo jak precle lub bagietki,
– pokarmy mogące uszkodzić mechanicznie aparat, jak np.: kości (np. skrzydełka z kurczaka, żeberka), lód (gryzienie lodu może uszkodzić aparat),
– produkty zawierające dużą ilość cukru, czyli słodycze (np. czekoladki, żelki, batony), napoje gazowane i słodzone napoje (mogą powodować próchnicę, zwłaszcza w trudno dostępnych miejscach wokół aparatu).
– pokarmy mogące przebarwiać aparat, jak kawa, herbata, czerwone wino oraz inne mocno barwiące napoje i pokarmy (np. curry, buraki) – szczególną ostrożność należy zachować, jeżeli zdecydowaliśmy się na aparat ceramiczny.

Co jeszcze trzeba wiedzieć na temat leczenia aparatem ortodontycznym?

Co jeszcze trzeba wiedzieć na temat leczenia aparatem ortodontycznym? Ważne jest również utrzymywanie higieny w jamie ustnej. To w zasadzie kluczowa kwestia podczas leczenia ortodontycznego. Obecność aparatu tworzy wiele zakamarków, w których łatwo gromadzą się resztki jedzenia. Jeśli nie są one regularnie usuwane to może prowadzić do powstania płytki nazębnej i ubytków. Nieodpowiednia higiena może opóźnić lub utrudnić leczenie ortodontyczne. Z kolei zakażenia w jamie ustnej mogą prowadzić do podrażnień i wpływać na prawidłowe działanie aparatu.
Zanim umyjesz zęby, opłucz usta wodą. To rozluźnia cząsteczki jedzenia, które utkwiły w środku, ułatwiając działanie szczoteczce.
Co pomoże utrzymać higienę podczas leczenia ortodontycznego?

Szczoteczka ortodontyczna manualna

Ma specjalnie ukształcone włosie, które ułatwia dotarcie do trudno dostępnych miejsc wokół zamków i drutów, mniejszą główkę i elastyczną szyjkę. Jest przystosowana do usuwania płytki bakteryjnej z okolic aparatu.

Szczoteczka elektryczna

Szczególnie szczoteczka soniczna, czyli taki rodzaj szczoteczki elektrycznej, który zamiast tradycyjnego ruchu obrotowego, wykorzystuje wibracje o wysokiej częstotliwości. Te wibracje przekazywane są na włosie szczoteczki, które wykonuje tysiące ruchów na minutę. Dzięki temu szczoteczka soniczna jest niezwykle skuteczna w usuwaniu płytki bakteryjnej i przebarwień.

Szczoteczka międzyzębowa

Składa się z małej, wąskiej główki pokrytej drobnym włosiem lub cienkiego drutu pokrytego gumą. Pozwala dokładnie oczyścić przestrzenie między zębami i aparatem. Jest bardziej efektywna w usuwaniu płytki nazębnej i resztek jedzenia z przestrzeni międzyzębowych niż nitka dentystyczna, zwłaszcza u osób z większymi odstępami między zębami.

Irygator

To urządzenie generujące wąski strumień wody pod bardzo wysokim ciśnieniem, dodatkowo usuwające resztki jedzenia i płytkę bakteryjną. Dzięki takiemu działaniu jesteśmy w stanie dotrzeć wszędzie tam, gdzie jest to najbardziej utrudnione.

Nici dentystyczne

Najlepsze nici dentystyczne dla osób noszących aparat ortodontyczny to te, które mają specjalną konstrukcję ułatwiającą dostanie się pod druciki i wokół zamków. Należą do nich:
– nici Super Floss – składające się z trzech części: sztywnej końcówki do wprowadzenia pod druciki, nici do oczyszczania przestrzeni międzyzębowych i nitki do oczyszczania powierzchni żujących,
– nici ze sztywnym końcem, który ułatwia wprowadzenie nici pod druciki.

Płyny do płukania jamy ustnej

Uzupełniają szczotkowanie i nici dentystyczne, ponieważ zawarte w płynach substancje antybakteryjne pomagają zwalczać bakterie odpowiedzialne za powstawanie płytki nazębnej i próchnicy.
Niektóre płyny tworzą na powierzchni zębów cienką warstwę, która utrudnia przyczepianie się bakterii i powstawanie płytki nazębnej, a dodatkowo zawierają składniki, które zapewniają uczucie świeżości.
Niektóre mają działanie przeciwzapalne, a płyny z fluorem pomagają wzmocnić szkliwo zębów i uczynić je bardziej odpornymi na działanie kwasów.

Jak szczotkować?

1) Szczotkuj zęby delikatnie, aby nie uszkodzić aparatu.
2) Ustaw szczoteczkę pod kątem 45 stopni względem linii dziąseł.
3) Wykonuj krótkie, delikatne ruchy szczoteczką – od linii dziąseł w kierunku powierzchni żującej zębów (wymiatające), aby usunąć płytkę bakteryjną.
4) Szczotkuj wszystkie powierzchnie zębów – zewnętrzne, wewnętrzne oraz żujące.
5) Zwróć szczególną uwagę na dokładne oczyszczenie okolic zamków i drutów.

Czy nadal muszę odwiedzać mojego dentystę podczas leczenia ortodontycznego?

W rzeczywistości jest to ważniejsze niż kiedykolwiek! Utrzymywanie zębów w stanie wolnym od płytki nazębnej (i potencjalnie próchnicy) może być trudne podczas noszenia aparatu ortodontycznego. Twój dentysta może pomóc Ci uniknąć tych problemów dzięki częstym wizytom obejmującym czyszczenie i badania.
Osoby z aparatem ortodontycznym powinny szczotkować zęby po każdym posiłku. Rozpoczynaj szczotkowanie od obszaru między aparatem ortodontycznym, a zębami.